Hemen hemen herkes hayatının bir noktasında kendi işini kurmayı düşünmüştür. Herkes çalışma koşullarının kendisi ve tercih ettiği alanlar tarafından belirlendiği bir pozisyonda çalışmayı çekici bulur. Geçmişte, bu tür fikirler arasında küçük bir mağaza veya kafe açmak vardı, ancak artık giderek daha fazla online kanallara odaklanılıyor. Artık hayatımız E-Ticareti içeriyor, bu yüzden birçok insan onu çekici bir endüstri olarak görüyor. Hangi platformda veya sektörde faaliyet gösterirse göstersin, bir iş kurmak belirli yasal gerekliliklerin tamamlanmasını gerektirir.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, adından da anlaşılacağı gibi, bireyler tarafından kurulabilen bir şirket şeklidir. Bu şirketlerde ortakların sorumlulukları tamamen sınırsızdır. Genellikle şahıs şirketi olarak kurulur ve bu tür işletmelerin yalnızca tek kişilik operasyonlar için uygun olduğuna yaygın olarak inanılır. Ancak bu yanlıştır, çünkü şahıs şirketleri ortaklıklar veya tek bir kişi tarafından mal sahibi olarak başlatılabilir. Bu tür şirketlerde ortaklık devir süreci oldukça zorludur. Hisse senetleri, şirketin tüm hissedarlarının rızası olmadan devredilemez veya satılamaz. Daha küçük işletmeler için tavsiye edilen şahıs şirketleri genellikle tek kişi ile kurulur.
Şahıs Şirketi Kurmak
Şahıs şirketi kurmak, hızlı işlem tamamlaması ve minimum maliyeti nedeniyle, küçük veya orta ölçekli bir firma kurmak isteyen kişiler için çok önemli bir seçimdir. E-ticaret sektöründe çalışmak isteyen girişimciler de şahıs şirketi kurarak işe başlama kararı alabilirler. Bu yöntemde başladığınız iş zamanla gelişirse, potansiyel olarak diğer iş türlerine dönüşebilir. Bu açıdan bakıldığında, şahıs şirketinin hem geleneksel hem de E-Ticaret firmalarını kurmanın daha az riskli bir yolu olduğunu söyleyebiliriz.
Limited Şirket ile Şahıs Şirketi Arasındaki Fark
Limited şirketler ve şahıs şirketleri arasındaki ayrımlar, şahıs şirketi başlatırken sıklıkla bir sorundur. Aşağıdakiler, şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki bazı ayrımlar aşağıdaki gibidir. Bunlar:
- Farklı Kuruluş Maliyetleri
Şahıs şirketleri limited şirketlerden çok daha az parayla kurulabilir. Çeşitli faktörlere dayanan bu farklılık, çoğunlukla limited şirketlerin ticaret odalarına kayıt olma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır.
- Vergi Farkları
Limited şirketler Kurumlar Vergisine tabi iken, şahıs şirketlerinin Gelir Vergisi ödemesi gerekmektedir. Gelir vergisi miktarı, yıllık gelire göre belirlenir. Daha yüksek vergiler, daha yüksek gelire sahip şahıs şirketleri tarafından ödenir.
- Farklı Kurulum Aşamaları
Bir limited şirket kurmaya kıyasla, şahıs şirketi kurma prosedürleri önemli ölçüde daha basit ve pratiktir. Bir limited şirketin kurulması, tüzük taslağı hazırlamak ve ticaret odasına kayıt olmak da dahil olmak üzere bir dizi adımı içerir. Bu işlemler için bir mali müşavir yardımı gereklidir. Ayrıca, online olarak bir şahıs şirketi oluşturulabilir. Yürürlüğe giren mevzuat, e-devletten şahıs şirketi açmayı mümkün kılmıştır.
E-Devlet Üzerinden Nasıl Şahıs Şirketi Kurulur?
Son zamanlarda, online bir şahıs şirketi oluşturmak popüler bir seçim oldu. Vergi dairesine hiç gitmeden E-Devlet’i kullanarak şirketinizi oluşturmak için gerekli adımları tamamlayabilirsiniz. Genel olarak, E-Devletten şahıs şirketi oluşturma sürecinin beş aşaması vardır.
Bu işlemi gerçekleştirmek için Etkileşimli Vergi Dairesi kullanılmaktadır. E-devlet şifreniz ile bu sisteme giriş yapabilirsiniz. Oturum açtıktan sonra, “Kayıt Bildirimleri” bölümüne gidin ve “Çalışmaya Başlama”yı seçin, ardından belirtilen şekilde devam edin. Şirket adı, bağlı vergi dairesi ve faaliyet (NACE) kodunun girilmesi. Home office olarak çalışacağınız evinizin adresini veya iş yeriniz ile doğrudan bağlantılı bir ofis adresiniz yoksa kiralayacağınız sanal ofisin adresini girebilirsiniz.
Personel istihdam edip etmeyeceğiniz ve çalışma alanınızın kiralık olup olmadığı da belirtilmektedir. Bu veriler, ne kadar stopaj ödemeniz gerektiğini belirlemek için kullanılır. Basit veya kapsamlı bir vergi sistemi isteyip istemediğinize karar vermelisiniz. E-ticaret yapmayı planlıyorsanız, fiili prosedüre tabi olacaksınız. Başlangıç tarihi belirtilir. Şu anda odaklanmanız gereken şey, en geç 10 gün sonra işe başlayacağınızı bildirmeniz gerektiğidir. Bu süre içinde gerekli bildirimi yapmayan işletmeler usulsüzlükten cezalandırılır. Son olarak e-posta ve cep telefonu bilgilerinizi girerek e-bildirim almayı seçebilirsiniz.
Bu işlemleri tamamladıktan ve İnteraktif Vergi Dairesi aracılığıyla şahıs şirketi başvurusunda bulunduktan sonraki birkaç gün içinde size inceleme tarihini içeren bir SMS iletilecektir. Memur bu yoklama için verdiğiniz adrese geldiğinde, onlara kira sözleşmesinin veya tapu belgesinin bir nüshasını vermelisiniz. Bu aşamadan sonra şahıs şirketinin oluşturulması tamamlanır.
E-Ticaret İçin Şahıs Şirketi Kurmak
Bir şirket sahibi olmak, E-Ticaret yapmak için bir gerekliliktir. Çünkü kurumsal kimliği olmayan işletmeler sattıkları mallar için fatura kesemezler. Bu da yasaktır. Satın alınabilirliği ve kullanışlılığı nedeniyle şahıs şirketi kurmak, e-ticaret yapmayı düşünenlere önerilebilecek bir stratejidir. Ama küçük ve orta ölçekli firmaların bundan etkilendiğini de söyleyelim. Çok yüksek satış seviyelerine ulaşmayı düşünüyorsanız, yüksek vergi oranlarından kaçınmak için alternatif olarak çeşitli şirket türlerini düşünün. Online işletmeniz için şahıs şirketi kurmak, birkaç ödeme kanalı sağlayıcısıyla işbirliği yapmanızı da mümkün kılar. Başka ödeme yöntemleri sunarsanız, müşterilerin işletmenize olan ilgisi artacaktır.
E-ticarete başlamak için çeşitli konularda hazırlanmanız ve çok sayıda başvuru göndermeniz gerekir. E-fatura ve ön muhasebe programı altyapısı oluşturmak, sanal ofis kiralamak veya marka tescili bunlardan birkaçıdır. Bu ayrıntılarla tek tek uğraşmak zorunda kalmadan kullanıma hazır bir ticaret stratejisi elde etmek istiyorsanız, Vergi Mükellefi platformunun sunduğu olanaklara bakmak akıllıca olacaktır.
Şahıs Şirketi Kurmadan Bilinmesi Gerekenler
Şimdiye kadar ele aldıklarımıza bakıldığında, şahıs şirketi kurmak birçok açıdan avantajlı görünebilir. İlgili tüm bilgileri dikkatlice değerlendirmediyseniz, daha sonra bu rotada bir karar verdiğiniz için pişman olabilirsiniz. Bunun önüne geçebilmek için şahıs şirketi oluşturmaya karar vermeden önce bilmeniz gerekenlere bir göz atalım.
Şahıs Şirketi Kurmanın Bedeli
Bu konuyla ilgili en sık sorulan endişelerden biri, muhtemelen şahıs şirketi sahibi olmanın ne kadara mal olacağıdır. Bu tür bir işe başlamadan önce aşağıdaki finansal gereksinimleri karşılamanız gerekir:
- Noter imza beyannamesi için 100 TL ödeme almalıdır.
- Muhasebeciye ödenecek işlem ücreti 250 TL olarak karşımıza çıkmaktadır. (Muhasebeciler bu rakamı farklı yorumlayabilirler. Verilen ortalama tutardır.)
- Vergi dairesine ödenen damga vergisi 50 TL olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Muhasebeci vekaleti olarak 148 TL ödenir.
Şahıs Şirketi Avantajları
- Şahıs şirketi kurmak için sadece az sayıda belge toplamanız gerekir. Bunu yaparak belge toplama konusunda zaman ve emek harcamaktan kaçınabilirsiniz.
- Diğer şirketlerle karşılaştırıldığında, kuruluş maliyetleri çok daha ucuzdur.
- İşlemler oldukça hızlı bir şekilde tamamlanır. Başvurunuzu ve topladığınız destekleyici belgeleri gönderdikten yaklaşık iki gün sonra şirketiniz tam olarak kurulacaktır.
- Bir muhasebecinin veya mali danışmanın maliyeti, şahıs şirketleri için daha azdır.
- Artan vergi sistemi, özellikle yeni kurulan şirketler için önemli bir avantajdır. Bu yöntem, daha az kârlı işletmelerin aynı şekilde daha az miktarda gelir vergisi ödemesini şart koşuyor. Gelecekte geliriniz artarsa, şirket türünüzdeki değişiklikler mümkün olabilir.
- Şahıs şirketlerine uygulanan yıllık defter tutma ücretleri daha uygundur.
- İşler planlandığı gibi gitmezse, şahıs şirketleri bir gün gibi kısa bir sürede kapatılabilir. Çok sayıda prosedür nedeniyle, diğer şirket türlerinde bu süreçler bir yılı bulabilir.
- Tek bir kişi tarafından gerçekleştirilen görevler için operasyonel kararlar almak, şirket operasyonlarını önemli ölçüde kolaylaştırır.
Şahıs Şirketi Dezavantajları
- Şirketin borç ve yükümlülükleri kişilere karşı sınırsız olarak sorumludur. Bazı durumlarda bu, firma sahiplerinin kişisel varlıklarını bile tehlikeye atabilir.
- Başlangıçta yeni kurulan işletmelere büyük fayda sağlayan artan oranlı vergi sistemi, sonunda onların aleyhine çalışabilir. Bu sistem, şahıs şirketleri ile aynı gelire sahip işletmelerin, daha yüksek gelirli işletmelere göre daha yüksek vergi ödemelerini zorunlu kılmaktadır. Tek sahipler, ilerici sistemin kendilerine karşı işlemesini istemiyorlarsa, öngörülen gelirleri hakkında kapsamlı araştırma yapmaları gerekir.
- Şahıs şirketlerine yatırımcı ilgisi sermaye şirketlerine göre daha düşüktür. Bu, yabancı sermayenin şirkete girme olasılığını önemli ölçüde azaltır.
- Organizasyon ve işleyişi tamamen bireylere bağlı olduğu için kurumsal bir yapı ve imaj geliştirmek oldukça zordur.
- Şirketin sahibi vefat ettiğinde şirket de ölür. Şirketin yıllar boyunca uzun ömürlülüğü hakkında konuşmak zordur.
Şahıs Şirketi İçin Sanal Ofis Oluşturulabilir Mi?
Artık yaygın olarak kullanılan sanal ofisler sayesinde şahıs şirketi kurma işlemi sorunsuz bir şekilde tamamlanabilmektedir. Sanal ofis kullanıcılarının kira stopajı ödemesi gerekmez. İşletmeler, sanal ofis hizmetleri sunan kurumlardan KDV hizmet faturası alırlar. Bu faturalar işletme gideri olarak gösterilebilir.
Emekli Olanlar Şahıs Şirketi Kurabilir Mi?
Emekliler tarafından şahıs şirketi kurulması karmaşık değildir. Emekliler için şahıs şirketi oluşturmak da benzer bir prosedür izler. İşlemler tamamlandıktan sonra işyerinin emekli sahiplerinden aylık maaş çeklerinden herhangi bir para alınmamaktadır. Ayrıca, Bağ-Kur prim ödemesi gerekmemektedir.
Şahıs Şirketi Giderleri
- Ofis İçi Giderler
Bu ürün yelpazesi, masa, sandalye, dolap gibi mobilyaların yanı sıra bilgisayar gibi teknik öğeleri de içerir.
- Ulaşım Giderleri
Benzin ve araba bakımı gibi masrafları karşılar. Aracın masrafa dahil edilebilmesi için firmaya kayıtlı olması gerekir.
- Faturalar
Elektrik, su, doğal gaz ve internet dahil olmak üzere kamu hizmetleri için işyeri tarafından katlanılan maliyetlerden oluşur.
- Yemek Giderleri
Şirket sahibi ve personelin yemeklerini kapsamaktadır. Bu maliyetlerin mesai saatleri içinde olması gerekmez, ancak işle ilgili amaçlarla olması gerekir.
Şahıs Şirketi Türleri
Türk Ticaret Kanunu’na göre şahıs şirketlerinin üç ana şekli vardır. Bunlara adi ortaklıklar ile komandit ve kolektif şirketler dahildir. Tek kişi tarafından yönetilen firmalar için ise, daha önce de açıkladığımız gibi, şahıs şirketi kurma süreci tercih edilmektedir. Bu üç şahıs şirketinin özellikleri kısaca şu şekilde açıklanabilir:
- Adi Ortaklıklar
Bu şirketlerde ortakların mal varlığı dışında tartışılabilecek bir varlık yoktur. Adi ortaklıklardan farklı olarak, sermaye şirketleri ayrı bir tüzel kişiliğe sahiptir.
- Komandit Şirket
Bu tür bir işte, bazı ortakların şirketin alacaklılarına karşı sorumluluğu belirli bir meblağ ile sınırlandırılırken, diğer ortakların yükümlülükleri sınırsızdır. Kurulum aşamasında imzalanan sözleşme bu şartları net bir şekilde düzenler.
- Kolektif Şirket
Hiçbir ortağın şirketin alacaklılarına karşı görevinin kısıtlanmadığı bir yapıyı ifade eder. Genel yapısı gereği özellikle yaygın olmasa da şahıs şirketleri ile limited şirketler arasında bir geçiş formu olarak görülebilir.
Şahıs Şirketlerinin Vergi Dilimleri
Şahıs şirketlerinin kademeli bir vergi sistemi vardır. Bu sistemin temel dayanağı, yüksek kazançlı şirketin daha fazla vergi ödemesi, düşük kazançlı şirketin ise daha az ödeme yapmasıdır. Alınan gelire bağlı olarak, ödenmesi gereken vergi oranının çeşitli bölümleri vardır. Bu oran %15 ile %40 arasındadır. Şahıs şirketlerinin vergi dilimleri aşağıda listelenmiştir. Bunlar:
- 32 000 TL’ye kadar 15%
- 70 000 TL’nin 32 000 TL’si için 4 800 TL, fazlası için 20%
- 250 000 TL’nin 70 000 TL’si için 12 400 TL, fazlası için 27%
- 880 000 TL’nin 250 000 TL’si için 61 000 TL, fazlası için 35%
- 880 000 TL’den fazlasının 880 000 TL’si için 281.500 TL, fazlası için 40%