Vergi sisteminde sıkça kullanılan “tevkifat” kavramı, özellikle işletmelerin mali süreçlerinde önemli bir yere sahiptir. Bu yazıda tevkifat nedir, nasıl hesaplanır konusunu tüm yönleriyle ele alarak, tanımdan uygulamaya, hesaplama yöntemlerinden sektörel örneklere kadar detaylı şekilde açıklayacağız.
1. Tevkifat Nedir, Nasıl Hesaplanır Hakkında
Tevkifat Kavramının Tanımı
Tevkifat, kelime anlamı olarak “kesinti” demektir. Vergi mevzuatında ise, bir ödeme yapılmadan önce belirli bir oranın kesilerek doğrudan vergi dairesine aktarılması anlamına gelir.
Bu uygulama, devletin vergi gelirlerini doğrudan kaynağından tahsil etmesini sağlar.
Tevkifat nedir, nasıl hesaplanır sorusunun özü, verginin kaynağında kesilmesi prensibine dayanır.
Tevkifatın Amacı
- Vergi kayıplarını önlemek
- Vergi tahsilatını hızlandırmak
- Kamu gelirlerinde süreklilik sağlamak
- Mükellefler arasında eşitliği korumak
Tevkifatın Yasal Dayanakları
Tevkifat, Katma Değer Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.
KDV tevkifatı özel olarak KDV Genel Uygulama Tebliği ile tanımlanmıştır.
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı – KDV Tevkifatı Tebliği
2. Tevkifat Nedir, Nasıl Hesaplanır Detayları
KDV Tevkifatı Nedir
KDV tevkifatı, mal veya hizmet bedelinin bir kısmının alıcı tarafından devlete ödenmesi işlemidir.
Bu uygulama özellikle hizmet ve inşaat sektörlerinde yoğun olarak görülür.
KDV Tevkifatı Nasıl Hesaplanır
Formül şu şekildedir:
Tevkifat Tutarı = İşlem Bedeli × KDV Oranı × Tevkifat Oranı
Örnek:
- İşlem Bedeli: 100.000 TL
- KDV Oranı: %20
- Tevkifat Oranı: 9/10
KDV = 20.000 TL
Tevkifat = 18.000 TL
Sonuçta 2.000 TL satıcıya, 18.000 TL devlete ödenir.
Gelir Vergisi Tevkifatı
Bu tevkifat türü serbest meslek ödemeleri, kira gelirleri veya temettülerde uygulanır. Muhasebe programlarında da sıkça karşılaşırız.
Örneğin, serbest meslek ödemelerinde genellikle %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılır.
Fatura Üzerinde Tevkifatın Gösterimi
Tevkifatlı faturalarda şu unsurlar yer almalıdır:
- Tevkifat oranı
- KDV tutarı
- Tevkif edilen tutar
- Net ödenecek miktar
3. Tevkifat Nedir, Nasıl Hesaplanır Özellikleri
Tevkifat Uygulamasının Genel Özellikleri
- Tarafların niteliğine göre farklı oranlar uygulanır.
- KDV mükellefleri ve kamu kurumları için zorunludur.
- Oranlar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.
- e-Fatura sisteminde “tevkifatlı” ibaresi bulunmalıdır.
Tevkifat Oranları
| İşlem Türü | Tevkifat Oranı |
| İnşaat işleri | 9/10 |
| Temizlik hizmetleri | 7/10 |
| Güvenlik hizmetleri | 7/10 |
| Makine kiralama | 5/10 |
| Danışmanlık hizmeti | 9/10 |
Bu oranlar örnek niteliğindedir. Güncel oranlar GİB üzerinden takip edilmelidir.
4. Tevkifat Nedir, Nasıl Hesaplanır Alanları
İnşaat Sektöründe Tevkifat
İnşaat sektörü, tevkifatın en yaygın kullanıldığı alanlardan biridir.
Taşeron – yüklenici ilişkilerinde KDV tevkifatı oranı genellikle 9/10’dur.
İnşaatta Tevkifatın Amacı
- Vergi kayıplarını önlemek
- Alt yüklenici zincirinde kayıt dışılığı azaltmak
İnşaatta Uygulama Örneği
Bir kamu binası inşaatında yükleniciye yapılan ödemede KDV’nin 9/10’u kesilerek devlete ödenir.
Hizmet Sektöründe Tevkifat
Temizlik, güvenlik, danışmanlık, reklam gibi hizmetlerde 7/10 veya 9/10 oranlarında tevkifat uygulanır.
Hizmet Faturasında Tevkifat Gösterimi
- KDV matrahı belirtilir
- Tevkifat oranı seçilir
- e-Fatura’da “tevkifat kodu” işlenir
Hizmette Örnek Uygulama
Bir danışmanlık firması 100.000 TL hizmet sunar, KDV %20, tevkifat oranı 9/10.
Tevkifatlı KDV 18.000 TL olarak hesaplanır.
Serbest Meslek ve Kira Gelirlerinde Tevkifat
Serbest meslek ve kira ödemelerinde gelir vergisi tevkifatı yapılır.
Serbest Meslek Makbuzu Örneği
Bir avukat 10.000 TL hizmet bedeli alır:
%20 tevkifat = 2.000 TL
Net ödeme: 8.000 TL
Kira Gelirlerinde Tevkifat
Şirket kiracı olduğunda, 20.000 TL kira için %20 tevkifat yapılır ve 4.000 TL devlete ödenir.
Kamu Kurumlarında Tevkifat
Kamu kurumları, vakıflar ve dernekler genellikle tevkifat yapmakla yükümlüdür.
Kamu Tevkifatı Süreci
- Hizmet bedeli belirlenir
- KDV hesaplanır
- Tevkifat kesintisi yapılır
- Tutar devlete aktarılır
Raporlama
Kamu kurumları, bu işlemleri aylık KDV beyannamesine dahil eder.
5. Tevkifat Nedir, Nasıl Hesaplanır Kullanım Örnekleri
Örnek 1: İnşaat Şirketi
Bedel: 500.000 TL
KDV: %20
Tevkifat: 9/10
KDV = 100.000 TL
Tevkifat = 90.000 TL
Sonuç: 90.000 TL devlete, 10.000 TL firmaya ödenir.
Örnek 2: Danışmanlık Hizmeti
Bedel: 50.000 TL
KDV: %20
Tevkifat: 5/10
KDV = 10.000 TL
Tevkifat = 5.000 TL
Sonuç: 5.000 TL devlete, 5.000 TL firmaya ödenir.
Örnek 3: Temizlik Hizmeti
Bedel: 30.000 TL
KDV: %20
Tevkifat: 7/10
KDV = 6.000 TL
Tevkifat = 4.200 TL
Sonuç: 4.200 TL devlete, 1.800 TL firmaya ödenir.Tevkifat nedir, nasıl hesaplanır konusu, vergi uygulamalarında hem mükellefler hem de kamu otoriteleri açısından büyük önem taşır. Doğru tevkifat uygulamaları, işletmelerin mali disiplinini güçlendirir ve cezai riskleri ortadan kaldırır. Mavvo, dijital faturalama çözümleriyle bu süreci otomatikleştirerek, işletmelere hız ve güven kazandırır.
Tüm tevkifat ve faturalama işlemlerinizi tek platformdan yönetmek için Mavvo ERP sistemini keşfedin.
Günümüzde dijitalleşmenin hız kazandığı iş dünyasında, manuel faturalama ve tevkifat hesaplama süreçleri zaman kaybı ve hata riski yaratmaktadır. Mavvo, dijital faturalama ve muhasebe entegrasyonu sağlayan gelişmiş çözümleriyle bu süreci tamamen otomatik hale getirir. Mavvo ERP sistemi, tüm tevkifat, KDV ve gelir vergisi işlemlerini tek platformda yönetebilme imkânı sunarak kullanıcılarına hız, doğruluk ve yasal uyum avantajı sağlar.
İşletmenizin mali disiplinini güçlendirmek, cezai riskleri ortadan kaldırmak ve tüm vergi süreçlerinizi tek merkezden yönetmek için Mavvo ERP sistemini keşfedin. Mavvo, modern teknolojiyi muhasebe süreçleriyle buluşturarak işletmenize zaman kazandırır, operasyonel verimliliği artırır ve finansal yönetimi bir üst seviyeye taşır.
Mavvo, işletmelerin dijital dönüşümünü hızlandıran, entegre yazılım ve finansal yönetim çözümleri sunan yenilikçi bir teknoloji markasıdır. ERP, e-Fatura, e-Arşiv, e-İrsaliye, CRM ve muhasebe entegrasyonu gibi uçtan uca hizmetlerle firmaların operasyonel verimliliğini artırır. Bulut tabanlı altyapısı sayesinde tüm finansal süreçleri tek platformda güvenli ve hızlı şekilde yönetme olanağı sağlar. Mavvo, dijital faturalama ve tevkifat süreçlerini otomatikleştirerek, zamandan tasarruf ve hatasız işleyiş sunar. Her ölçekten işletme için ölçeklenebilir çözümleriyle, mali disiplini teknolojiyle buluşturan güvenilir bir iş ortağıdır.
Detaylı bilgi almak veya işiniz için en uygun çözümü öğrenmek üzere bize ulaşın: 0 (850) 885 06 36 numaralı telefondan bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Tevkifatlı Fatura Nasıl Kesilir
e-Fatura sisteminde “tevkifatlı” seçeneği işaretlenir, KDV ve tevkifat oranları girilir.
Kimler Tevkifat Yapmak Zorundadır
Kamu kurumları, KDV mükellefleri ve belirli sektörlerdeki işletmeler bu kapsamdadır.
Tevkifat Oranları Nereden Takip Edilir
Güncel oranlar Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi web sitesinde yayınlanmaktadır.
Tevkifat Yapılmadığında Ne Olur
Yanlış veya eksik tevkifat cezalı beyannameye neden olabilir.
