Finans dünyasında bilhassa şirket sahiplerinin en çok duyduğu terimlerin başında müteselsil sorumluluk gelmektedir. Müteselsil sorumluluk; hukuka ait bir terimdir. Kısaca ifade etmek gerekirse; bir borcun belirli bir kısmına değil de tamamına karşı sorumlu olma halidir. Ancak, müteselsil sorumluluğun kapsamı ve hangi durumlarda uygulandığına dair birtakım şartlar söz konusudur. Müteselsil sorumluluk; söz konusu olan borçtan, riskten veya durumdan birden çok gerçek veya tüzel kişinin sorumlu olma halidir. Birçok borçtan tek kişi sorumlu olmaz. Zincirleme borç ilişkisinden dolayı bir borçtan birden çok kişi veya kurum sorumlu olmaktadır. Müteselsil sorumlulukta borçlu, borcun kendisine ait olan kısmından değil tamamından sorumludur. Müteselsil sorumluluğu bir örnekle açıklamak gerekir. Üç kişinin toplam 1200 TL tutarında borcunun olduğunu varsayalım. Bu durumda, herkes, 400 TL verdiği takdirde borcun kapanması mümkündür. Ancak, bir kişi çıkıp 1200 TL verirse borç kapanmış olur. Bu durumda, borcun tamamını ödeyen kişi, diğer iki kişiden 800 TL alma hakkına sahip olmaktadır. Bir başka deyişle, borcun tamamını ödeyen kişi, müteselsil sorumluluğu almış kişidir.
Müteselsil Sorumluluk Kavramı
Bir borç veya risk hakkında birden çok kişi için müteselsil sorumluluk kararı verildiyse alacaklı kişinin, borcun tamamı hakkında tüm borçlular arasından seçtiği tek bir kişiye başvurma hakkı bulunmaktadır. Alacaklı, kaç tane borçlu varsa birini seçme hakkına sahiptir. Alacaklı, borcun tamamını, seçtiği kişiden talep ve tahsil edebilir. Bunun yanı sıra, aynı anda müteselsil ve müşterek sorumluluk kavramları söz konusu olabilir. İki sorumluluğun aynı anda gerçekleştiği hallerde, alacaklı şahıs, borcun tamamını tahsil edene kadar istediği borçludan borcun istediği kadarını tahsil etme hakkına sahip olmaktadır.
Müştereken Sorumluluk Nedir?
Müştereken sorumluluk; müteselsil sorumluluk kavramıyla zıt detaylar barındırmaktadır. Buna göre, birden çok kişi, bir borçtan sorumlu olduysa alacaklının borcun tamamını tek bir borçludan tahsil etme hakkı bulunmaz. Her borçlu, borcun kendisine düşen payını ödemekle yükümlüdür. Örneğin, ortada iki bin TL gibi bir borç varsa ve bu borçtan dört kişi sorumluysa her kişi 500 TL ödeme yükümlülüğüne sahiptir.
Müşterek Borçlu Müteselsil Kefil Ne Anlama Gelmektedir?
Müteselsil ve müştereken sorumluluk kavramlarının yanı sıra müşterek borçlu müteselsil kefil kavramı yer almaktadır. Bir kişinin borcunu ödemediği durumlarda kendisi hakkında takip işlemi başlatılmaktadır. Borcunu ödemeyen kişinin borcu, bu sefer kendisine kefil olan kişiden tahsil edilmeye çalışılır. Bir başka deyişle, kefil olmayı sözleşme imzalayarak kabul eden kişi, kefil olduğu kişinin tüm borcunu ödemeyi kabul etmiş anlamına gelmektedir. Borca kefil olan kişi, borcunu ödemezse bu sefer kendisi hakkında yasal takip işlemleri başlatılmaktadır. Bu noktada, yapılan kefil sözleşmesinde müşterek borçlu müteselsil kefil ifadesi bulunuyorsa kanunlar önünde kefil ve borçlu kişi, borcun ödenmesi konusunda eşit sorumluluğa sahip olmaktadır. Bu durumun bir sonucu olarak, alacaklı kişi, borcu tahsil etmek istediği zaman borçlu kişi yerine direkt kefile gitme hakkına sahiptir. Müşterek borçlu müteselsil kefil ifadesinin kefil olanlar için riskli bir tanım olduğunu söylemek gerekir. Çünkü, birçok alacaklı, borcu ödenmezse hangi tarafın mal varlığı fazlaysa tahsil için o kişiye gitmektedir. Bir başka deyişle, insanların kefil olacakları kişiyi iyi tercih etmesi gereklidir.
Müteselsil Kefil Nedir?
Müteselsil kefil; normal bir kefilden daha farklıdır. Çünkü, normal kefilin olduğu bir işlemde borç, borçludan tahsil edilemezse kefile tahsil için başvurulur. Ancak, müteselsil kefil durumu söz konusuysa borçluya gidilmeden de tahsil için kefile gitmek mümkündür.